Thầy Khổng Tử có học trò tên Mỗ, người nước Đằng. Mỗ học vào loại trung bình, song luôn luôn tự cho mình giỏi nhất. Học được vài năm, Mỗ xin về nước vì tưởng rằng đã học hết Đạo của thầy.
Tử Cống thấy vậy hỏi thầy Khổng Tử:
- Người ấy về nước làm quan có sao không?
. Thầy Khổng Tử rung đùi trả lời: - Không sao.
- Lại hỏi tiếp: Làm tướng có được không?
. Thầy Khổng Tử vuốt râu trả lời: - Được.
- Lại hỏi: Thế nhỡ về làm giặc?
. Thầy Khổng Tử vừa ngáp vừa trả lời: Cũng không hại gì.
Bấy giờ: Tử Cống mới yên tâm thủng thẳng nói:
Nghe nói Mỗ xin về chỉ để làm Thầy!
Thầy Khổng Tử nghe câu đó, bổng giật bắn người. Thế là chân không kịp xỏ giày, áo không kịp cài khuy, vội vàng lao ra cổng chạy như hớt hải. Học trò chạy theo hỏi:
- Thầy chạy đi đâu?
Thầy Khổng Tử vừa chạy vừa đáp: - Qua nước Đằng!
Học trò lại hỏi: Qua làm gì?
Khổng Tử vừa chạy vừa trả lời:
- Sang ngăn không cho tên Mỗ làm Thầy. Hắn chỉ làm quan thì cùng lắm chỉ hại đến một Ấp. Làm Tướng chỉ hại đến một Thành. Thậm chí làm giặc cũng chưa chắc đã hại nổi một ai. Nhưng hắn mà làm Thầy thì sẽ hại đến muôn đời. Ngay cả ta cũng khó mà tránh khỏi liên lụy!
Thứ bảy, 22/02/2025
