Theo Xinhua, bản đồ đầu tiên về dòng chảy của băng ở Nam Cực được tạo ra nhờ các quan sát radar tích hợp của một liên minh vệ tinh quốc tế. Bản đồ cho thấy các tảng băng di chuyển hàng nghìn dặm từ sâu trong lục địa ra bờ biển. Đây là sẽ là yếu tố quan trọng để theo dõi sự dâng lên của mực nước biển trong tương lai do biến đổi khí hậu gây ra.

"Đây giống như một bản đồ đầu tiên về tất cả các dòng chảy đại dương", Eric Rignot thuộc Phòng thí nghiệm phản lực của NASA và Đại học California nói. Rignot là tác giả đứng đầu một báo cáo về dòng chảy băng được công bố trên một trang web khoa học. "Chúng tôi đang theo dõi các dòng chảy từ tâm lục địa mà chưa bao giờ được mô tả trước đây", ông nói.

Bản đồ đầu tiên về sự dịch chuyển các tảng băng Nam Cực. Đồ họa: NASA

Rignot và các nhà khoa học của Đại học California đã sử dụng hàng tỉ điểm dữ liệu do các vệ tinh châu Âu, Nhật Bản và Canada chụp lại để loại bỏ sự che phủ của các đám mây, ánh sáng mặt trời và các đặc điểm đất đai che khuất các sông băng. Với sự hỗ trợ kỹ thuật của NASA, nhóm nghiên cứu đã cẩn thận ráp các dữ liệu về hình dạng và tốc độ hình thành băng lại với nhau, bao gồm cả dữ liệu từ cuộc thám hiểm trước đó ở Đông Nam Cực, khu vực chiếm 77% lục địa này.

Các dữ liệu vệ tinh được mã hóa bằng màu nhờ công cụ Đo bức xạ quang phổ bằng hình ảnh với độ phân giải vừa phải (MODIS) từ tàu vũ trụ Terra của NASA. Các đường kẻ lớn màu đen mô tả sự phân chia các tảng băng lớn. Các hồ ở dưới băng phía trong Nam Cực cũng được mã hóa bằng màu đen. Các đường kẻ màu đen lớn dọc bờ biển minh họa tảng băng đang tạo thành hàng.

Giống như trong trò chơi ghép hình, các nhà khoa học rất ngạc nhiên khi họ nhìn thấy trọn vẹn tấm bản đồ. Họ khám phá ra một sườn núi mới đang chia tách một vùng đất rộng 14 triệu km2 từ phía đông sang phía tây. Nhóm nghiên cứu cũng tìm ra những tảng băng mới hình thành chưa được đặt tên, di chuyển đến 244 m hàng năm qua những đồng bằng rộng lớn dốc xuống biển Nam Cực, theo một cách thức khác hẳn những sự dịch chuyển băng trước đây.

"Bản đồ chỉ ra một thông tin mới: băng di chuyển bằng cách trượt dọc theo nền đất phía dưới nó", Thomas Wagner, một nhà khoa học NASA nói. "Đó là kiến thức quan trọng cho việc dự đoán sự dâng lên của mực nước biển trong tương lai. Nó cũng có nghĩa là nếu chúng ta bị mất băng ở những bờ biển của đại dương đang nóng lên, chúng ta đang mở đường cho hàng loạt tảng băng phía trong lục địa".

Anh Ngọc